نزدیک به دو قرن از بزرگترین زلزله تهران می گذرد/ آیا امکان فعال شدن تمام گسل های تهران وجود دارد؟/ چرا تمام تهران هیچ وقت ویران نخواهد شد؟/ کدام مناطق پایتخت در زلزله امن خواهد بود؟

گروه جامعه جهان نيوز: همزمان با هر بار گرم شدن تنور اخبار زلزله در تهران ، بحث گسل های موجود در پایتخت نیز یکبار دیگر به یک بحث چالشی تبدیل می شود. گسل به شکستگی و ترک روی ظرف شباهت دارد. آسیب پذیرترین نقطه ظرف، محل ترک است و هر آن امکان دارد ظرف مورد نظر از محل ترک، بشکند. گسل به‌ عنوان ناهمگنی در زمین به دلیل فشارهایی که به زمین وارد شده و منجر به ایجاد شکستگی شده، هر لحظه امکان فعالیت دارد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

 
به گزارش جهان ینوز، البته اسم گسل که می آید، افراد فکر می کنند درباره یک نقطه خاص صحبت می شود؛ در حالی که گسل‌ها ممکن است چند هزار کیلومتر امتداد و تا ۷۰۰ کیلومتر عمق داشته باشند. در مجموع منطقه ایران در ردیف منطقه آلتیمالیا قرار دارد؛ یعنی از هیمالیا تا آلپ در سويیس که همه جزو مناطق زلزله خیز است. همان‌گونه که گفته شد، عمق گسل‌های ایران گاه تا ۷۰۰ کیلومتر می رسد و در کنار آن، میزان حرارت داخل زمین در مناطق زلزله خیز تا هفت هزار درجه سانتی‌گراد است.

اما درباره زلزله دیشب در تهران، مهدی زارع استاد تمام پژوهشگاه زلزله معتقد است:  ممکن است این زمین‌لرزه موجب تحریک گسل‌های مجاور در شرق (گسل شمال تهران) و در غرب (گسل اشتهارد) شود. سامانه گسله شمال تهران با طول تقریبی ۱۰۰ کیلومتر، گسلی فعال است که متوسط دوره بازگشت زلزله‌های روی این گسل حدود سه هزار و پانصد سال است. ممکن است زلزله‌ ۱۱۷۷ میلادی (شرق بوئین زهرا- اشتهارد) ناشی از فعالیت این سامانه گسلی بوده باشد.  

 زارع بیان کرد: زمین‌لرزه باستانی در حدود سه هزار و دویست سال قبل در اثر جنیایی گسل شمال تهران رخ داده است.  گسل شمال تهران توان ایجاد زمین‌لرزه‌های با بزرگای بیش از ۷ تا ۷.۵ را دارد. بر اساس شواهد از وقوع زمین‌ لغزش‌های بزرگ روی این گسله می‌توان احتمال رخداد و توان لرزه‌زایی با بزرگای ۷.۵ تا ۷.۸ را نیز برای گسل شمال تهران لحاظ کرد.

تهران همیشه می لرزد
تهران گسل های فراوانی دارد که بزرگترین آنها در شمال و جنوب تهران فعال است و هر آن احتمال دارد، مثل انفجار یک بمب، تهران روی هوا برود.
استاد پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله با اشاره به اینکه تهران همیشه می لرز، می گوید: در حال حاضر در شعاع ۱۰۰ کیلومتری از مرکز تهران سالانه حدود ۱۵ زلزله با بزرگای ۳ تا ۴ ثبت می شود. بنابراین اکنون پهنه تهران از نظر لرزه خیزی فعال است. تعبیرهای مانند روی هوا رفتن و ... تعابیری علمی نیستند به خاطر اینکه با واقعیت ها و مدل هایی  که برای ترسیم کردن سناریو های ممکن برای رخداد زلزله بعدی می شناسیم همخوانی ندارند. ولی اینکه چه زمانی رخداد مهم بعدی در تهران رخ خواهد داد، هنوز کسی نمی داند و نمی تواند حدس بزند، ولی قراینی وجود دارد که می گوید که در پیرامون تهران در هر ۲۰۰ سال انتظار یک زلزله با بزرگای حدود ۷ وجود دارد.

زارع با توجه به آمارها می گوید: آمارها نشان می دهد، در پهنه شهری تهران کنونی  و حومه آن می توانیم هر ۵۰۰ سال زلزله ای با بزرگای ۷ یا بزرگتر انتظار داشته باشیم. بنابراین با توجه به گذشت زمان نسبتا طولانی از آخرین رخداد های مهم در پیرامون تهران (اخرین رخداد مهم در حدود ۵۰ کیلومتری جنوب شرق تهران در ۱۳۸۴ میلادی در ورامین، و در شمال شرق تهران در سال ۱۸۳۰ میلادی رخ داده)، لازم است با دیدی محافظه کارانه نسبت  به احتمال رخداد زلزله مهم بعدی حساس باشیم. 

گسل های خطرناک تهران و ناامن‌ترین مناطق تهران از نظر زمین‌لرزه کدام هستند؟
بهرام عکاشه، پدر علم زلزله شناسی ایران و ريیس سابق بخش زلزله‌شناسی موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران نیز چندی قبل طی یک مصاحبه گفته بود: مناطق ۱، ۲ و ۳ بیشترین آسیب را از فعال شدن احتمالی گسل های شمال شهر می بینند و مناطقی چون۷، ۹ ،۱۱ و ۱۷نیز به دلیل داشتن بافت فشرده، از آسیب جدی برخوردار می شوند. گسل مشافشم و گسل ری، دو گسل بزرگ تهران هستند. اگر گسل مشافشم فعال شود، بخشی از منطقه ۳ و ۴ و تمام منطقه ۱ صدمات جدی خواهند دید. فعالیت گسل‌ ری نیز به مناطق ۹ تا ۲۰ لطمه خواهد زد.

شمال و جنوب تهران به شدت زلزله‌خیز هستند و به جرات می توان گفت که چند هزار گسل از مناطق حومه تهران، کرج و قزوین به سمت شرق ادامه دارد. رودهن، بومهن، فیروز کوه، ورامین، پیشوا، جوادآباد، پرند، رباط کریم، شهریار، ملارد و ماهدشت و فشم از مناطق به شدت خطر پذیر هستند و اگر به تاریخ نگاه کنیم، تا کنون تهران حداقل ۱۰ بار بر اثر زلزله از بین رفته است.

در حال حاضر نیز در تهران، روزانه حداقل پنج زلزله نامحسوس ثبت می شود و هر روز حداکثر شاهد پنج زلزله نیم تا ۲ریشتری هستیم.از سوی دیگر برخی از کارشناسان نیز معتقدند، درتهران منطقه امني به لحاظ موقعيت قرارگيري روي گسل‌هاي موجود وجود ندارد.

5 تا 6 منطقه از شهر روي گسل قرار دارد و گسل‌هاي شمال تهران، مشاع و گسل نياوران به‌طور قطع پرخطر هستند اما در همه جاي تهران خطر جدي است. اما اين را فراموش نكنيم كه حتي مناطقي كه روي گسل نيستند نيز در خطر هستند؛ چرا كه در بسياري مواقع زمان بروز زلزله خانه‌اي كه روي گسل است، دچار تخريب نمي‌شود؛ اما مناطقي كه روي گسل نيستند آسيب شديد مي‌بينند. هرچند در رابطه با فعاليت گسل‌هاي تهران هنوز بايد مطالعه شود. گسل شمال تهران، گسل مشاع، گسل نياوران به طور قطع پرخطر هستند.

قدرت زلزله تهران چقدر خواهد بود؟
تهران، استعداد زلزله ۷ و نیم تا ۸ ریشتر را دارد. اگر به تاریخ نگاه کنیم در منطقه تهران ۱8۰ سال قبل زلزله بیش از ۷ ریشتر نيز اتفاق افتاده که بر اثر آن بخشی از سفارت انگلیس و بخشی از کاخ گلستان و بازار ریخت و حدود ۴۵هزارنفر از بین رفتند. بنابراین می توان گفت 180 سال است كه زلزله مهمي تهران را تهديد نكرده است . اما زلزله سال 855 ميلادي زلزله اي بزرگ بود كه محل كنوني تهران را به طرز مهيبي لرزاند. در واقع چندصد سال است كه تهران زلزله بزرگي را به خود نديده است.

آیا تمام تهران با زلزله از بین می رود؟
محمدرضا محمودی معاون عمرانی سابق استانداری تهران پیش از این طی گفتگوی رسانه ای گفته بود: باید به مردم بگوییم که محدوده تهران حدود 720 کیلومتر مربع است و اگر زلزله اتفاق بیفتد تمام این محدوده ویران نمی شود و یک قسمتی ازشهر آسیب می بیند.چون یک گسل فعال می شود و نباید مردم را نگران کرد که تمام تهران آسیب می بیند.اما در تهران آنچه ما را نگران می کند خروج از تهران و ترافیک در زمان وقوع زلزله است.چون در این شرایط امداد رسانی سخت می شود ،همه از خانه بیرون می آیند و تهران قفل می شود. به نظر من باید بر روی این موضوع کار کرد.یعنی به گروههای دوام آموزش داده شود که در زمان وقوع زلزله چطور عمل کنند و همه باید در همان نزدیک محل مسکونی خود اسکان پیدا کنند و به محل دیگر نروند چون ترافیک به وجود می آید.

این در حالیست که دیگر کارشناسان نیز معتقدند: احتمال ویرانی تمام تهران در زمان وقوع زلزله تقریبا صفر است.البته ممکن است برخی مناطق آسیب بیشتری ببینند اما این در کل تهران یکسان نیست. همه گسلها در هیچ کجای دنیا با هم فعال نمی شوند . اگر قراراست که جا به جایی باشد یکی از گسلها حرکت می کند و دیگری شلیک می کند و آن هم با فاصله زمانی است،مانند بازی دومینو. اگر به طور مثال گسل شمال فعال شود مناطق شمالی تهران آسیب می بیند نه ساکنان ری،چون گسلها در کنار هم نیستند تا بر روی هم تاثیر بگذارند.

آيا راهي براي اطلاع از لحظه وقوع زلزله تهران از قبل وجود دارد؟

کارشناسان معتقدند هيچ راه مطمئني براي اين كار وجود ندارد. تهران بر روی گسل زلزله وجود دارد اما امکان پیش بینی زمان زلزله وجود ندارد و هر لحظه ما باید این امکان آمادگی را داشته باشیم و باید این باور میان مسئولان و مردم به وجود آید.تهران شهری بزرگ و حدود 8.5 نیم میلیون جمعیت دارد ،بنابراین تمرکز جمعیت در آن بالاست و بافت فرسوده زیادی دارد.وقتی وارث این شهر هستیم باید برنامه ریزی درستی داشته باشیم.
 

منبع: جهان نيوز

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.jahannews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «جهان نيوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۶۱۷۷۱۸۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

هشدار نارنجی هواشناسی برای دوشنبه و سه شنبه | کدام استان‌ ها هشدار بارندگی گرفتند؟

کارشناس سازمان هواشناسی با بیان اینکه امروز (یکشنبه ۱۶ اردیبهشت) در برخی نقاط ارتفاعات شمال غرب، غرب و ارتفاعات البرز رگبارهای پراکنده و وزش باد شدید را شاهد خواهیم بود به همشهری آنلاین گفت: در سایر مناطق آسمان صاف تا کمی ابری و گاهی با وزش باد شدید را شاهد هستیم.

فریبا گودرزی با بیان اینکه سامانه جدید بارشی فردا (دوشنبه ۱۷ اردیبهشت) به کشور وارد می‌شود، افزود: این سامانه بارشی که تا آخر هفته فعال خواهد بود، فردا در نیمه غربی کشور، غرب سواحل خزر، دامنه و ارتفاعات البرز مرکزی و مناطقی از مرکز موجب رگبار، رعد و برق و وزش باد شدید و در مناطق مستعد تگرگ خواهد شد. شدت بارش‌ها روز دوشنبه در کرمانشاه، لرستان، ایلام، لرستان کهگیلویه و بویراحمد، چهارمحال و بختیاری، جنوب مرکزی، جنوب همدان، کردستان، آذربایجان غربی، آذربایجان شرقی، اردبیل، زنجان، قزوین، گیلان، ارتفاعات و دامنه‌های مازندارن، البرز و تهران خواهد بود. در روز سه‌شنبه هم شدت بارش‌ها مربوط به غرب و شمال غربی ارتفاعات زاگرس و دامنه‌های البرز است و در سواحل دریای خزر هم بارندگی خواهیم داشت.

بیشتر بخوانید: باران تا پایان هفته ادامه دارد | فعالیت سامانه بارشی جدید در کدام استان‌هاست؟

او با بیان اینکه امروز در شمال غرب، جنوب غرب و دامنه‌های جنوبی البرز وزش باد شدید و در مناطق مستعد خیزش گرد و خاک را خواهیم داشت، ادامه داد: از دوشنبه تا چهارشنبه دریای عمان و خلیج فارس مواج هستند. تهران هم امروز وزش باد شدید را تجربه خواهد کرد و بیشینه دمای پایتخت در این روز به ۲۶ درجه بالای صفر خواهد رسید.

در هشدار سطح نارنجی صادر شده با توجه به فعالیت سامانه جدید بارشی، نوع مخاطره رگبار باران، رعدو برق، تگرگ، صاعقه، وزش باد نسبتا شدید تا شدید و در نواحی مستعد گردوخاک ذکر شده است که به گفته گودرزی، روز دوشنبه آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، کردستان، کرمانشاه، اردبیل، گیلان، زنجان، لرستان، کهگیلویه و بویراحمد، نیمه غربی چهارمحال و بختیاری، ایلام، شمال و شرق خوزستان، جنوب مرکزی، جنوب همدان و ارتفاعات و دامنه استانهای مازندران، تهران و البرز و روز سه‌شنبه شمال آذربایجان شرقی، شمال و غرب آذربایجان غربی، دامنه ارتفاعات استانهای تهران، البرز، مازندران و گیلان، لرستان، نوار غربی چهارمحال و بختیاری، کهگیلویه و بویراحمد، غرب کردستان، غرب کرمانشاه، نیمه شمالی ایلام و شمال شرق خوزستان، اردبیل را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد.

اثر مخاطره در این سامانه بارشی، اختلال در سفرها، کاهش دید، لغزندگی جاده‌ها، آبگرفتگی معابر، جاری شدن روان‌آب، سیلابی شدن مسیل‌ها، طغیان رودخانه‌های فصلی، صاعقه، رخداد تگرگ، خسارت به سازه‌های موقت از جمله بنرها، داربست‌ها و تابلوهای تبلیغاتی و اختلال در ناوگان حمل و نقل، در مناطق مستعد گرد و خاک محلی، در نواحی کوهستانی احتمال سقوط سنگ و خسارت به محصولات زراعی و باغی است و توصیه هواشناسی پرهیز از سفرهای غیر ضروری، عدم اتراق در حاشیه و بستر رودخانه‌ها و مسیل‌ها، پرهیز از فعالیت‌های کوهنوردی، خودداری از چرای دام و تردد عشایر در حاشیه رودخانه‌ها و نواحی مرتفع، اطمینان از استحکام سازه‌های موقت، لایروبی کانال‌ها و آب‌روها، با توجه به احتمال رخداد تگرگ اتخاذ تمهیدات لازم جهت جلوگیری از خسارت به بخش کشاورزی است.

کد خبر 849426 برچسب‌ها خبر مهم سازمان هواشناسي باران